"Het is zorgwekkend dat mensen in een volwassen democratie het vertrouwen verliezen in het bestuur." Dat zei koning Willem-Alexander vanmiddag in de Troonrede. Hij zei dat we leven in een tijd van tegenstrijdigheden.
"De bestaanszekerheden staan onder druk, armoede neemt toe. Mensen voelen zich onvrij, uit angst voor harde reacties." De koning zei ook dat onze bestaanszekerheden onder druk staan. "Onze huidige manier van leven stuit op sociale en ecologische grenzen."
Veel onzekerheid
Er is volgens de koning onzekerheid over onder andere koopkracht, woningnood en ook over het asielprobleem. "Al deze onderwerpen zijn bepalend als het gaat om de manier waarop wij straks wonen, werken, ondernemen en met elkaar samenleven. Het is pijnlijk dat mensen moeite hebben om hun rekeningen te betalen."
De koning sprak ook over houvast: "Dat ontlenen we aan de manier waarop we in het verleden grote veranderingen hebben doorgemaakt. Niet alles hoeft tegelijk. Achteraf zien we pas hoe ingrijpend veranderingen zijn geweest."
Ook de toeslagenaffaire kwam langs in de Troonrede: "Pijnlijk en beschamend dat zoveel mensen in problemen zijn gekomen door fouten van de overheid."
Volgens de koning realiseert het kabinet zich dat Nederlanders kritisch zijn op de werking van het 'politiek-bestuurlijke bestel'. "Tegelijkertijd is een ruime meerderheid tevreden over het functioneren van de democratie." Het kabinet ervaart dat dan ook als een aansporing om 'maatregelen te nemen die echt nodig zijn en daarover open en transparant te zijn'.
Prijsplafond
De koning besprak ook de problemen met gas en elektra. "Het kabinet werkt aan een prijsplafond voor gas", zei de koning. Dit wordt gedekt door een bijdrage van gas- en oliemaatschappijen, maar ook het kabinet zelf trekt de portemonnee.
De koopkracht was in de dagen voor Prinsjesdag al een veelbesproken onderwerp. Vooral het prijsplafond voor energie domineerde het nieuws. Politiek commentator Frits Wester zei vooraf al dat het er voor volgend jaar redelijk goed uitziet.
"Afgaande op de cijfers van nu ziet het er voor volgend jaar redelijk goed uit, maar dat laat de pijn voor 2022 onverlet. De ongekende koopkrachtdaling dit jaar is ook de reden waarom de oppositie ook voor dit jaar nog maatregelen eist om het koopkrachtverlies te compenseren."