Koning Willem-Alexander heeft vandaag tijdens Prinsjesdag in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag de troonrede gehouden. Hij riep de politiek en de samenleving op om op een volwassen manier beter samen te werken. Volgens de koning staan Nederlanders steeds vaker tegenover elkaar, bijvoorbeeld online, op universiteiten en in de politiek.
Beeld: Akhi Bansidhar/NL nieuws - Tekst: Nieuwsredactie / Akhi Bansidhar/NL
In de troonrede op Prinsjesdag 2025 benadrukte koning Willem-Alexander dat debat en verschil van inzicht onlosmakelijk bij een levende democratie horen. “Het gelijk van de één hoeft niet automatisch het ongelijk van de ander te betekenen. De werkelijkheid is vaak complexer dan dat.”
Aan het begin van zijn toespraak verwees de koning naar de NAVO-top in Den Haag afgelopen zomer, die hij “historisch” noemde. Tachtig jaar na de Tweede Wereldoorlog zijn vraagstukken rond vrede en veiligheid volgens hem opnieuw uiterst actueel. In dat licht zal Nederland de defensie-uitgaven verder opvoeren.
Vervolgens ging hij in op een reeks binnenlandse thema’s. Woonruimte voor jongeren noemde hij een cruciale voorwaarde voor zelfstandigheid. Ook waarschuwde hij voor toenemende polarisatie: tegenstellingen treden vaker op de voorgrond, in de samenleving, in Den Haag en op universiteiten. “Juist daarom is het belangrijk elkaar op een volwassen manier de hand te reiken,” aldus de koning. Verder benadrukte hij de noodzaak grip te krijgen op migratie en de samenleving weerbaarder te maken tegen dreigingen van buitenaf. In de begroting voor 2026 is onder meer geld gereserveerd voor extra opvangplekken voor vrouwen die te maken hebben met huiselijk geweld.
Tegenover de zorgen plaatste de koning ook positieve ontwikkelingen: de werkloosheid blijft laag en de armoede is gedaald. Tegelijk waarschuwde hij dat de overheidsfinanciën binnen de afgesproken grenzen moeten blijven. Over de oorlogen in Oekraïne en Gaza zei hij dat er “zo snel mogelijk een einde moet komen aan het bloedvergieten en het afschuwelijke verlies aan mensenlevens.”
Tot slot riep Willem-Alexander Nederlanders op hun democratische plicht te vervullen en op 29 oktober te gaan stemmen. In een parlementaire democratie is het volgens hem essentieel dat burgers invloed uitoefenen op de koers van het land.
Uit de Miljoenennota, die vanmiddag aan de Tweede Kamer wordt aangeboden, blijkt dat de koopkracht van huishoudens gemiddeld met 1,3 procent stijgt. Vooral lage inkomens (+1,2 procent), uitkeringsgerechtigden (+1,3 procent) en gepensioneerden (+1,5 procent) profiteren. De zorgpremie gaat met circa drie euro per maand omhoog, terwijl de accijnskorting op benzine nog een jaar wordt verlengd. Het demissionaire kabinet-Schoof legt extra nadruk op migratiebeleid, de hersteloperaties voor Groningen en de toeslagenaffaire. Daarnaast trekt het 2,6 miljard euro uit voor stikstofmaatregelen en een half miljard voor investeringen in de techsector.
Het was de vierde keer dat de troonrede in de Koninklijke Schouwburg plaatsvond vanwege de verbouwing van het Binnenhof. Voor Willem-Alexander was het de dertiende keer dat hij de troonrede uitsprak. Opvallend: met circa 1.800 woorden was de rede dit jaar aanzienlijk korter dan in eerdere jaren. Voor prinses Ariane was het bovendien haar debuut, waardoor de drie dochters van de koning voor het eerst samen aanwezig waren.
Wil je de hele Troonrede lezen? Dat kan via deze link.